It's not the load that breaks you down, it's the way you carry it.
In een eerdere blog hebben we uitgelegd hoe het brein reageert op externe prikkels, welke hormonen vervolgens vrij komen en wat dat doet met je lichaam en denken. Stress is dus niets meer dan een reactie van je lichaam op een externe prikkel. We hebben ook uitgelegd wat er gebeurt met je als je langere tijd te maken hebt met te veel stress of te weinig uitdaging.
Als je stress over een langere tijd draagt, is het echt een last. We noemen dit dan ook ‘draaglast’. Je bent in staat deze last te dragen door de kracht die jij hebt: je ‘draagkracht’. Op het moment dat jij in staat bent de last te dragen, is er een balans tussen je draaglast en draagkracht.
Wat beïnvloed je draaglast?
Werkbelasting
Je belasting op het werk is niet constant. Er kan sprake zijn van tijdelijke werkdruk of langdurige werkdruk. Je kan in goede harmonie samenwerken met collega’s en leidinggevenden of het verloopt moeizaam. In gevallen kunnen er conflicten onstaan. Met name in tijden van onzekerheid door een crisis of reorganisatie kunnen de spanningen op de werkvloer toenemen.
Privé belasting
Ook je privé leven is niet constant. Er kunnen problemen ontstaan met je partner of familie. Maar ook een verbouwing of verhuizing kan spanningen veroorzaken. De geboorte van je kindje lijkt heel mooi en tegelijkertijd brengt het ook de nodige uitdagingen met zich mee. Wanneer een gezinslid of familielid ziek wordt, kan de zorg hiervoor ook belastend zijn.
Ingrijpende gebeurtenis
Een auto-ongeluk, ernstige ziekte of overlijden van een naaste heeft grote impact en kan in korte tijd veel van je vragen, zowel mentaal, fysiek als emotioneel.
Persoonlijke eigenschappen
Wat gebeurt in je leven kan je niet altijd beïnvloeden of voorkomen. We bepalen zelf hoe we omgaan met werk belasting, privé belasting of een ingrijpende gebeurtenis. We kunnen de zwaarte van deze situaties wel beïnvloeden. Deze situaties ervaar je als zwaarder wanneer je veeleisend of perfectionistisch bent. Ook als je het lastig vindt om je grenzen aan te geven of nee te zeggen, kunnen deze belastende situaties zwaarder worden.
Wat beïnvloedt je draagkracht?
Werkvoldoening
Hier gaat het om de energie die jij uit je werk haalt. Vaak heeft dit te maken met de voldoening die je ervaart doordat je iets bereikt met je inspanning. Ook is je werkomgeving belangrijk. Hierbij moet je denken aan leuke collega’s, ondersteunende managers, een passende bedrijfscultuur en een comfortabele fysieke werkomgeving. Voor iedereen is het halen van voldoening uit werk gebaseerd op verschillende zaken. Zo kan de een voldoening halen uit afwisselend en dynamisch werk. Een ander haalt juist weer voldoening uit herhalend en rustig werk.
Lichamelijke conditie
Je zult het wel eens ervaren hebben, als je lekker in je vel zit, kan je veel meer hebben (en dragen) dan wanneer dit niet het geval is. Zaken die positief effect hebben op je lichamelijke conditie zijn: sporten, bewegen, gezond eten en voldoende slapen.
Ontspanning
“De boog kan niet altijd gespannen zijn”. Dit gezegde gaat over tijdig rust en ontspanning nemen. Als je altijd inspannend bezig bent, is er altijd spanning. In het vorige hoofdstuk heb je kunnen lezen waar dat toe kan leiden. Ontspanning is voor iedereen verschillend: voor de een is dit een film kijken, lezen of lekker koken. Voor de ander is dit afspreken met vrienden, mediteren of een sauna bezoeken.
Sociale steun
Als je ergens alleen voor staat, lijken zaken zwaarder. Sociale steun, in de vorm van een partner, vrienden of familie, helpt om je problemen te delen. Als je deelt kan je verlichting van je probleem ervaren. Ook kan je omgeving iets van je overnemen zodat je minder last hoeft te dragen. Denk hier aan een dag oppassen op je kinderen of een keer de huishoudelijke taken overnemen.
Persoonlijke eigenschappen
Zoals ook bij je draaglast bepalen je persoonlijke eigenschappen jouw draagkracht. Vaak zijn dit de tegenovergestelde eigenschappen die de draaglast verzwaren. Denk aan: grenzen kunnen voelen en aangeven. Streven naar kwaliteit en stoppen bij ‘goed is goed genoeg’. De een kan nu eenmaal meer dragen dan de ander. Toch kan je eigenschappen ontwikkelen die je helpen meer te kunnen dragen.
In of uit balans
Op basis van de afbeelding zal je al wel begrepen hebben dat het een kwestie is van balans tussen je draaglast en je draagkracht. Al zullen ze nooit perfect in balans zijn, het zal altijd wel een beetje doorslaan naar teveel last of teveel kracht. Net als een koorddanser moet werken om in balans te blijven (en dit eigenlijk nooit helemaal is), is het ook aan jou om energie te steken in een goede balans tussen je draaglast en draagkracht.
Meer draagkracht
Dit is de ideale situatie, je hebt meer kracht dan last. Dit betekent dat je weinig ongezonde stress ervaart en eenvoudig met tegenslagen kan omgaan. Ook betekent het dat je voldoende tijd en energie hebt om dingen te ondernemen die je leuk vindt.
Meer draaglast
Als je voor een kortere tijd meer last hebt te dragen dan je draagkracht hebt, is dat niet zo’n probleem. Duurt deze situatie langer, dan ontstaan er problemen. Je zult minder lekker in je vel zitten, meer stress ervaren. Ook kan je ervaren dat je weinig ruimte hebt voor andere mensen, om ze te helpen of leuke dingen met ze te doen. Langdurige stress beïnvloedt je lichaam, emoties, motivatie en gedachten. Je gaat anders reageren op de mensen om je heen en op gebeurtenissen die je overkomen. Uiteindelijk kan een te lange periode met teveel draaglast resulteren in overspannenheid of een burn-out.
Je kan de situatie niet veranderen, wel hoe je ermee omgaat
In je leven zul je altijd situaties mee (gaan) maken die wat van je vragen. Dit kan je niet voorkomen. Waar jij wel invloed op hebt is, hoe je naar de situatie kijkt, deze ervaart en hoe je ermee omgaat. In het vervolg van deze stress management module, zal dit centraal staan. Je gaat persoonlijke eigenschappen ontwikkelen en veranderen zodat je jouw draagkracht vergroot en je draaglast waar mogelijk vermindert.
Hoe herken je stress bij jezelf? Welke gedachten en gevoelens heb je dan?
Kom je er zelf niet uit met bovenstaande informatie? Onze stress-coaches staan altijd voor je klaar om je verder te helpen.
